Mısırlı Komedyen Basim Yusuf'un Seçimi

Mısır’da İslam ve eski Cumhurbaşkanı Mursi’ye hakaret ettiği iddiasıyla yargılandıktan sonra serbest bırakılan komedyen Basim Yusuf, dört ay sonra yeniden ekranlara döndü.

Basim Yusuf ilk programında Mursi’yi deviren General El-Sisi’yi eleştirdi. Programdaki bir skeçte, bir pastacı Mısır’daki hemen hemen her dükkânda popüler olan Sisi’nin resimlerinin olduğu paketlerde çikolatalar getiriyor. Pastacı “ne Sisi’yi sevmiyor musun?” diyor. Yusuf ise korkuyla “çikolataların hepsini ver. Kim sevmez ki Sisi’yi. Fakat sevgi her şeyi unutmamıza yol açacak.” Diye karşılık veriyor.

Basim Yusuf bu programla birlikte farklı tepkiler aldı. Kimi ‘vatan haini’ olduğunu söyledi. Kimine göre ise bu demokratik görüntü için güzel bir şanstı. Mısırlı Amr Helal, “Basim Mısır’daki ifade özgürlüğü noktasında bir çeşit turnusol kâğıdı işlevi görmeye başladı. Birçok insan onun Sisi’ye meydan okuyamayacağını söyledi. Fakat o bunu yaptı.”

Muhalif olmanın kaderi dünyanın her yerinde baskıcı yönetimlerle yaşamak zorunda olanlarla aynıdır. İktidara muhalifsen, darbecisin ya hani. Türkiye’deki durum da bu işte… Mısır’daki Basim Yusuf örneğinde de gördüğümüz üzere baskıcı Mursi’yi eleştirdiği için hem İslam, hem de devlet düşmanı ilan edilmiş biri, Mursi’yi deviren generali eleştirince de vatan haini olara görülebiliyor. Bu da bizim coğrafyamızdaki kötü olan seçenekler arasından birini seçmek zorunda bırakılma sorunuyla ilgili. “İktidar baskıcı, darbe de kötüdür.” Bunu söyleyemeyen toplum söyleyen görünce şaşırıyor.

Türkiye’de AKP iktidarına muhalif olduğunuzda nasıl Ergenekoncu ilan ediliyorsak, ulusalcıları ve darbe sevdalıların eleştirdiğimizde nasıl dönek gibi gösteriliyorsak, Basim Yusuf da benzer bir durum içinde.

Oysaki demokratik kültür, bir tarafta yer almak iktidara gelme mücadelesini kazanıp muhalefetten vazgeçmeyi içermez. Demokrasi iktidardaki gücü her ne pahasına olursa olsun kontrol altında tutmak, baskıcı yollara yönelmesine engel olmaktır. Sürekli muhalif olmayı, tetikte olmayı gerektirir demokrasi. Gönül verdiğiniz siyasi partiye bile muhalif olabilmektir.

Bizim iktidar yanlılarının bir türlü anlayamadığı şey de bu. İki satır iktidar eleştirisi yaptığınızda “sizin fikriniz iktidarda değil diye kıskanıyorsunuz” gibi akıldışı sözlerle karşılaşıyorsunuz. Kötü seçenekler arasında seçim yapmaya zorlanırsanız. Ancak tıpkı Basim Yusuf’un yaptığı daha doğru bir seçenek var. Baskıcı Mursi’yi deviren de bir askeri darbeyse o da kötüdür. Mursi kimse Sisi de odur.

Dolayısıyla hepimizin yapması gereken her türlü baskıcı yönetime karşı durabilmektir. Sivil vesayeti askeri vesayete seçmek gibi zorunluluğumuz yok. 

Bumerang Ödülleri Adayı